Uit mijn hoofd, op het uwe
Er zijn vragen in de wereld die mij aantrekken en die ik mij aantrek. Hoe verhoud ik mij tot de natuur, wat kan ik met onrecht en hoe moet ik een goede mens zijn? Daar denk ik dan veel over na. Die gedachten zijn meestal niet compact toe te lichten, laten zich zelden in een tweet vatten en falen schromelijk als elevator pitch. Ze zijn ook moeilijk te delen. En dat is jammer, want luidop nadenken blaast zuurstof in mijn hoofd, verlegt de nadruk, verlicht de indruk dat het allemaal de foute richting op raast.
Maar soms schiet de taal mij ter hulp, geeft ze zich cadeau. Dan vind ik een woord, of een zin — of misschien vinden die mij — die de Grote Gedachte elegant en (bijna) perfect samenvat. Dan is de opluchting bijna zo groot als het enthousiasme en wil ik die woorden de wereld in. Van het papier, uit het boek en gaan! Er moeten stickers gedrukt worden! Manifesten neergepend! Flyers uitgestrooid en petten geborduurd!
Mijn woordenschat in je zomergarderobe.
AMOR MUNDI
Wanneer ruimtevaarders met hun schip buiten onze atmosfeer vliegen en zich ontkoppelen van de zwaartekracht, valt alles even stil. Motor uit, geen geraas of gebral. Ze ontdoen zich van hun gordels en met de laatste “klik” vervalt boven en onder in het niets. Ze draaien om hun as en met een duw zweven ze zachtjes naar de staart van het schip. Daar zit een raam. Niet groot, rond, stevig. Door dat raam kunnen de astronauten voor het eerst in één enkele oogopslag de hele mensheid waarnemen, onze hele wereld zien. Dat beeld maakt, volgens vele getuigenissen, een gevoel van liefde los dat ze tot dan toe nog nooit hadden ervaren, dat hen helemaal overspoelt.
Veel astronauten gaan na hun pensioen aan de slag als vrijwilligers, activisten en wereldverbeteraars. Blijkbaar voedt de liefde die toen is ontsproten bij hen de noodzaak om zorg te dragen voor de mensheid, voor onze hele wereld. Amor Mundi, zo benoemt filosofe Hannah Arendt dit concept. Een liefde voor de wereld die een bijna amoureuze relatie met haar doet vermoeden. Vol bewondering voor haar schoonheid en met liefdevolle weerstand tegen haar willekeur, bewegen we ons door deze wereld.
“Absorb into yourself the world’s full richness and goodness and fun and genius, so that when someone tells you it’s not worth fighting for, you will stick up for it, protect it, run to its defence, because it’s your world they’re talking about, then watch that world continue to pour itself into you in gratitude.”
— Nick Cave
LEAVE NO BODY BEHIND
Wij zijn het over niet veel eens. Maar wel hierover: we hebben allemaal een lichaam. En wanneer we spreken over gelijkwaardigheid en menswaardigheid, dan is dat geen abstractie, dan spreken we over die lichamen. Al die lichamen die evenveel lichaam zijn als alle andere lichamen. Allemaal even veel waard en evenwaardig. Geen enkel lichaam de norm, alle lichamen de norm. En totdat we allemaal vrij zijn, is niemand helemaal vrij.
“The luxury of not having to think about one’s body always comes at another body’s expense. We should, with compassion, remind others that oppression oppresses us all, even those who are default. Everybody with a body is affected. So we can leave no body behind.”
— Sonya Renee Taylor
IK GELOOF U
Als jij zegt ‘ik ben ziek’, dan ben je ziek.
Als jij zegt ‘ik kan niet meer’, dan kan je niet meer.
Als jij zegt ‘ik was niet veilig’, dan was het niet veilig.
Als jij zegt ‘ik had geen andere keuze’, dan had je geen andere keuze.
Als jij zegt ‘dat was over mijn grenzen’, dan was het over je grenzen.
Misschien, als jij zegt ‘mijn buik doet pijn’, doet eigenlijk je hart pijn. Maar wat doet de plaats ertoe?
Misschien, als jij zegt ‘ik voel me gediscrimineerd’, zeggen de statistieken van niet. Maar wat doen gemiddelden ertoe?
Misschien is dat wel de toekomst van geloof: dat ik jou geloof, en jij mij. En wij onszelf.
Stel je voor, wat een verlichting.